گلیم و گلیم فرش دستبافت
گلیم دستباف
با گلیم فرش یکی از زیباترین دستبافتههای ایرانی آشنا شوید. این دستبافته زیبا که ترکیبی از قالی و گلیم است با تکنیکی خاص و با هنرمندی تمام بر دار سفید رنگ بافته میشود. بافت گلیم دستباف یکی از هنرهای دیرینه است که معمولا اقوام مختلفی همچون ترکمنها، سیستانیها و مردم بلوچ در این کار خبره هستند. مردم عشایر با استفاده از الیاف طبیعی همچون پشم چهارپایان به بافتن گلیمهایی در انواع طرحهای بسیار زیبا میپردازند. گلیمهای دستباف به دلیل جنسی که دارند، برای استفاده در فصل سرما بسیار مناسب هستند؛ زیرا گرمای ناشی از آنها میتواند بدن انسان را گرم نگه دارد. گلیمها نقش و طرح متنوعی دارند که از زیباترین آنها میتوان به گلیم طرح شیریکی پیچ اشاره کرد.
تاریخچه گلیم دستباف
بهتر است برای آشنایی با گلیم فرش ابتدا با دو تکنیک متفاوت بافت گلیم و فرش آشنا شویم. گلیم یکی از قدیمیترین دستبافتههای بشری است و قدمتی فراتر از فرش دارد. انسانهای اساطیری برای اینکه نشیمنگاه گرم و رمی داشته باشند به دنبال راه حلهای مختلفی بودند و با استفاده از پشم بز و گوسفند و تکنیکی نه چندان سخت، گلیم را خلق کردند. گلیم ابتدایی، ساده و بدون رنگ و نقشه بود ولی به مرور زمان و دستیابی بشر به فن رنگرزی و خلق نقشمایههای ساده هندسی، گلیمهایی با نقش و نگارهای خاص و رنگی پای به عرصه وجود گذاشتند.
پس از گلیم، این فرش بود که وارد زندگی مردمان اساطیری شد. قالی تکنیک بافت متفاوتی نسبت به گلیم دارد و بر خلاف این دستبافته که هیچ پرزی ندارد، به دلیل وجود گرههای پشمی، پرز نرمی دارد و این دقیقاً همان چیزی بود که انسانهای چادرنشین به دنبال آن بودند. در واقع این امر بدین معنا بود که دستبافتهای نرم و گرم و ضخیم میتوانست از آنها در برابر زمین سرد و مرطوب پاییز و زمستان محافظت کند. تکنیک بافت و طراحی و رنگپردازی قالی نیز در مسیر پیشرفت انسانهای اساطیری به تکامل رسید و وجود «قالی پازیریک» در موزه آرمیتاژ روسیه که بیش از ۲۵۰۰ سال قدمت دارد، نشان از تکامل فرشبافی در آن دوره دارد.
بهترین فرش دستباف مدرن با کیفیت بالا را از فروشگاه اینترنتی آقای فرش خریداری کنید.
گلیم دستباف و انواع مختلف آن
گلیم چگونه دستبافتهای است؟ باید گفت اقوام مختلفی در ایران همچون سیستانیها، بلوچها و ترکمنها از گلیم دستباف همیشه بهره بردهاند. آنها در ابتدا و انتهای بافت فرش چندین سانتیمتر گلیم بافی میکنند و وجود همین گلیمها باعث استحکام در فرش میشود؛ اما گلیم فرش همانطور که گفته شد، ترکیبی از بافت گلیم و قالی است. بافنده خوش ذوق و هنرمند برای خلق چنین دستبافتهای در گذشته بهصورت ذهنی و در دورههای جدید با بهرهگیری از نقشه، بخشی از دار را با پودهای رنگی، گلیم بافته و بخشهای دیگر را با نخهای دیگر، فرش میبافد و در واقع نخها را به دار گره میزند. در پی ترکیب این دو تکنیک، فرشی به وجود میآید که بخشی از آن دارای پرز و بخشی بدون پرز است که جلوه بسیاری زیبایی دارد.
گلیم فرشها نقشه و ترکیب بافت متفاوتی دارند. در برخی از آنها حاشیه گلیم بافی شده و مرکز آن قالی است و دسته دیگری بالعکس. در برخی از گلیم فرشها هم شاهد آن هستیم که بر اساس نقشه و ذوق بافنده، ترکیبی خاص در نظر گرفته شده است. برجستگی روی گلیم فرش بهدلیل وجود گرههای پرزدار قالی است که وقتی روی آن راه میروید، این برجستگیهای نرم را احساس میکنید. یکی از زیباترین گلیم فرشهایی که در حال حاضر بافته میشود «شیریکی پیچ» سیرجان است. این دستبافته در واقع نوعی گلیم است که با تکنیک خاص و البته منحصربهفرد بافته میشود. بافندگان سیرجان گاهی بنا بر سفارش، دستبافتهای ترکیبی از قالی و شیریکی پیچ میبافند که طرفداران بسیاری هم دارد. از انواع مطرح و رایج آن در بازار میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- گلیم فرش دستباف کناره
- گلیم فرش دستباف پشمی
- گلیمهای دستباف گبه
- گلیم دستباف مخملی
- گلیم با طرح نقوش برجسته
- گلیم فرش دستباف عروسکی
- گلیم فرش دستباف سوزنی
- ضخامت گلیم های دستباف
برای اطلاع از قیمت و انواع فرش دستباف وینتیج به وب سایت فروشگاهی آقای فرش مراجعه کنید.
گلیم دست بافت در انواع ضخامتهای مختلفی بافته میشود. بهطور کلی گلیمها از نظر نوع بافت به سه دسته تقسیمبندی میشوند:
- گلیمهای ساده باف: گلیمهای ساده، بدون پرز بوده و از نظر وزنی بسیار سبک و قابل حمل هستند. این گلیمها به داشتن ضخامت کم و نازک معروف شدند. برای طرح گلیم ساده از هیچ نقش برجستهای استفاده نمیشود؛ از این رو شما میتوانید از هر دو روی فرش گلیم استفاده کنید. این نوع گلیمها معمولا توسط اقوام مختلفی همچون کردستان، قشقایی، اردبیل، زنجان و سمنان بافته میشود. عموما طرحهای گلیم ساده باف شامل نقوش هندسی است.
- گلیم یک رو و یا ورنی: گلیمهای یک رو همانطور که از نامشان مشخص است تنها یک روی قابل استفاده دارند. معمولا این نوع گلیم دست بافت دارای جنس نازکی بوده و در مناطق اردبیل، تبریز و زنجان یافت میشود. عموماً بافت این نوع گلیمها به صورت ذهنی است و از نقشه استفاده نمیکنند.
- گلیمهای پرزدار: گلیمهای پرزدار شباهت بسیار زیادی به قالیهای دستباف دارند. طرح این نوع گلیمها ساده بوده؛ اما ضخامت بالایی دارند. معمولا گلیم پرزدار قیمت بسیار ارزانتری نسبت به گلیم ساده و یک رو دارد.
گلیم های دستباف اقوام مختلف
معمولا نوع بافت و طرحهای این صنایع دستی در اقوام مختلف ایرانی یکسان نیست و هرکدام زیباییهای خاصی دارند. انواع گلیمهای عشایر مختلف به شرح زیر است:
- شاهسونی: معمولا نوع بافت گلیمهای شاهسونی به صورت ورنی است. در گلیم شاهسونی میتوانید انواع نقوش حیوانی نظیر آهو، اسب و انواع پرنده را مشاهده نمایید. بهطور کلی برای بافت گلیمهای شاهسونی از پشمهای زبر و خشک استفاده میشود.
- لری: اقوام لر گلیمهای دستباف خود را با طرح زیبای نقوش هندسی میبافند. طرح و نقش گلیمهای آنها حاصل از ذهن خلاق اقوام لر بوده و نقشه قبلی ندارد. معمولا این مناطق برای بافت گلیم از رنگ سبز، سیاه، سفید و آبی استفاده میکنند.
- خمسه: خمسه به پنج قوم شیرازی گفته میشود که در زمینه بافت گلیمهای دستباف مهارت دارند. معمولا طرحهای آنها دارای زمینه تیره بوده و نقوش آنها به صورت ستارهای مورب است. البته از طرح لوزی نیز در گلیمهای خود استفاده میکنند.
- بلوچی: معمولا نقش گلیم بلوچی، به صورت راهراه است و تنوع رنگی بالایی دارد. از رنگهای مورد استفاده در گلیم اقوام بلوچ میتوان به شتری، آبی تیره، جگری و قهوهای اشاره کرد. البته رنگهای دیگری همچون سبز، قرمز و زرد در گلیم فرش دستباف آنها مشاهده میشود.
- هرسین: گلیمهای مناطق هرسین دارای نقش و نگارهایی ریز و با جزئیات زیادی هستند. در واقع شما نمیتوانید در بین طرحهای این گلیم جای خالی ببینید. از رنگهای مورد استفاده در گلیم هرسین میتوان به سبز، سفید، قرمز و سرخابی اشاره کرد.
- قشقایی: معمولا گلیم قشقایی تنوع بالایی در نقش و نگار دارد. قوم قشقایی برای طرح گلیمها از نقوش حیوانی مثل آهو، طاووس و بز و نقوش هندسی مثل ستاره، هشتپر و هشتضلعی استفاده میکند.
چه گلیم فرشی بخریم
برخی گلیم فرشها از ظرافت و بافت مناسبی برخوردار نیستند و شاید کیفیت نا مطلوب آنها شما را دلزده کند. باید گفت گلیمهای دستباف با کیفیت، گذشته از اینکه زیبایی خاصی به خانه یا محل کار شما میدهند، یک اثر هنری هستند و به مرور زمان ارزشمندتر میشوند. همچنین بر خلاف قالی از وزن کمتری برخوردار هستند. در هنگام خرید گلیم دستباف بهتر است به نکات زیر دقت نمایید تا یک تجربه خرید خوب داشته باشید:
- برای خرید گلیمهای دستباف در ابتدا بایستی به رنگ آنها دقت کنید. اگر گلیمهایی با رنگ جیغ و پررنگ همچون قرمز را میپسندید، بهتر است گلیمهای اقوام زنجان، اردبیل و یا شاهسونی را خریداری کنید.
- اگر به دنبال گلیمهایی با طیف رنگی سرد هستید، گلیمهای اقوام هرسین و بیجار میتواند گزینه ایدهآلی برای شما باشد.
- در هنگام تهیه گلیمهای دستباف بایستی به نوع نقوش روی آن نیز توجه کنید. گلیمهای قشقایی، سیرجان، اردبیل، سنه و شاهسونی معمولا دارای نقوشی با جزئیات ریزی هستند.
- اگر قصد دارید که گلیم را بر روی سطح موزائیکی پهن کنید، بهتر است که دور تا دور گلیم شما چرمدوزی شده باشد. البته برای مانع شدن از لیز خوردن گلیم فرش میتوانید از ترمزهای فرش استفاده کنید.
- تعداد رجهای گلیم از فرشهای دستباف کمتر است؛ اما شما در صورت دلخواه میتوانید گلیمهایی با رجشمار بالاتری را تهیه کنید.
- در هنگام تهیه گلیم فرش دستباف به نوع آن نیز دقت کنید. معمولا گلیمهایی که دارای پرز هستند، قیمت بالاتری دارند.
- گلیم فرشی تهیه کنید که از مواد اولیه با کیفیتی بافته شده باشد.
- گلیمهای دستباف به دلیل زیبایی خاصی که دارد، با هر دکوراسیون هماهنگی پیدا میکند و به نسبت قالی از قیمت پایینتری برخوردار بوده و بهصرفهتر است.
قیمت و خرید آنلاین گلیم فرش
با توجه به افزایش روزافزون قیمتهای فرش و گلیم نمیتوان رقم ثابتی را در این مورد بیان کرد. البته عوامل و فاکتورهای مختلفی هم میتوانند در افزایش یا کاهش رنج قیمت گلیم دستباف تاثیر بگذارند. ابعاد گلیم، نوع و جنس الیاف در قیمت آن تاثیر میگذارند. به طورکلی بایستی گفت که گلیمهایی با جنس ضخیم و پرزدار قیمت بالاتری دارند. برای خرید گلیم دستبافت، آقای فرش امکان خرید انواع آن را با تضمین قیمت و کیفیت برای دوستداران این هنر دیرینه ایرانی مهیا کرده است. شما میتوانید بدون صرف هزینه و گرفتار شدن در ترافیک، شلوغی بازار و آلودگی هوا با خیالی راحت و با حوصله در وبسایت ما از صدها فرش دستبافت با تنوع فراوان دیدن کنید.
برای خرید فرش به صورت اینترنتی در تمام نقاط کشور در فروشگاه بزرگ آقای فرش و مشاهده طرح و نقشهها، همین حالا کلیک کنید.
سخن پایانی
گلیم دستباف یکی از زیباترین هنرهای دستی اقوام مختلف ایرانی بوده که همواره مورد توجه قرار گرفته است. گلیمهای دستباف هرسین، خمسه، ترکمن، بلوچ، قشقایی و سنه از زمانهای گذشته طرفداران بسیاری داشتهاند و نمادی از سنتهای دیرینه ایرانیان هستند. گلیمها در سه دستهبندی پرزدار، ورنی و ساده باف قرار میگیرند. شما میتوانید در مجموعه آقای فرش انواع گلیمهای دستباف را مشاهده کنید و آنها را با قیمتی بسیار مناسب تهیه نمایید.